解:$(1)$因为$x = -2$是方程$2a + 4x = x + 5a$的解,
所以将$x=-2$代入方程得:
$ 2a + 4×(-2) = -2 + 5a$
$ 2a - 8 = -2 + 5a$
$ 2a - 5a = -2 + 8$
$ -3a = 6$
$ a = -2$
$ (2)$由$(1)$知$a=-2,$将其代入方程$ay + 5 = 6a - y$得:
$ -2y + 5 = 6×(-2) - y$
$ -2y + 5 = -12 - y$
$ -2y + y = -12 - 5$
$ -y = -17$
$ y = 17$